Een goed onderhouden verwarmingsketel verbruikt tot 12% minder energie en vermindert het risico op CO-vergiftiging drastisch. In 2025 blijven de regels in België omtrent ketelonderhoud ongewijzigd streng: jaarlijks onderhoud voor olie- en houtketels, tweejaarlijks voor gasketels boven 20 kW. We leggen uit hoe vaak je ketel onderhouden moet worden, waarom dit zo belangrijk is voor je veiligheid en energieverbruik, wat er exact gebeurt tijdens een onderhoud en welke attesten je wettelijk nodig hebt. Ook kom je te weten hoeveel het gemiddeld kost, wie het onderhoud mag uitvoeren, en wat de impact van slecht onderhoud is op de levensduur en prestaties van je toestel.
Zo weet je niet alleen of jouw ketel binnenkort aan een controle toe is, maar ook hoe je voorbereid bent met kennis over prijzen, verplichtingen en veiligheid.
Wat is een verwarmingsketel en hoe werkt die?
Een verwarmingsketel is een toestel dat water opwarmt en via leidingen warm water verspreidt voor centrale verwarming of sanitair gebruik. In België worden vooral drie soorten brandstof gebruikt: aardgas, mazout en vaste brandstoffen.
Wat zijn de belangrijkste onderdelen van een verwarmingsketel?
De onderdelen van een verwarmingsketel zijn:
- Brander: verbrandt brandstof om warmte op te wekken
- Warmtewisselaar: geeft de warmte door aan het water
- Pomp: duwt het warme water doorheen het verwarmingssysteem
- Thermostaat: registreert temperatuur en stuurt de brander aan
- Afvoersysteem: leidt rookgassen af (schoorsteen of rookgasafvoer)
- Beveiligingen: zoals CO-sensoren en drukventielen
Welke types verwarmingsketels bestaan er in België?
De types verwarmingsketels op de Belgische markt in 2025 zijn:
- Condensatieketels (de meest courante, energiezuinige keuze)
- Conventionele ketels (verouderen snel en zijn minder efficiënt)
- Hoogrendementsketels (HR+ en HR Top)
- Vastebrandstofketels (hout, pellets, steenkool)
- Hybride ketels (combi met warmtepomp)
Waarom is onderhoud van een verwarmingsketel noodzakelijk?
Onderhoud van een verwarmingsketel is noodzakelijk om de veiligheid, efficiëntie en levensduur te garanderen. Slecht of geen onderhoud verhoogt het risico op CO-vergiftiging en brand.
Is onderhoud verplicht volgens de Belgische wetgeving?
Ja, volgens de Belgische regelgeving is regelmatig onderhoud verplicht. De frequentie is afhankelijk van het type brandstof en het vermogen van je ketel.
Wat gebeurt er als je het onderhoud overslaat?
De gevolgen van het overslaan van ketelonderhoud zijn:
- Verlies van dekking van je brandverzekering
- Verhoogd risico op technische defecten of explosiegevaar
- Mogelijke boetes bij controle door de overheid
- Snellere slijtage van onderdelen en meer verbruik
Hoe vaak moet een verwarmingsketel onderhouden worden?
De frequentie van onderhoud hangt af van het type ketel en het vermogen.
| Type Verwarmingsketel | Frequentie | Wettelijke Status |
|---|---|---|
| Oliegestookt > 20 kW | Jaarlijks | Verplicht |
| Gasgestookt > 20 kW | Om de 2 jaar | Wettelijk aanbevolen / verplicht na inspectie |
| Hout/pellets/steenkool | Jaarlijks | Verplicht |
| Gasgestookt ≤ 20 kW (woning) | Om de 2 jaar of bij storing | Aanbevolen |
Wat wordt er gedaan tijdens ketelonderhoud?
Tijdens ketelonderhoud voert de technicus een volledige controle en reiniging uit. Hieronder staat een overzicht van de meest voorkomende stappen.
Welke stappen worden uitgevoerd bij het onderhoud?
De stappen bij verwarmingsketelonderhoud zijn:
- Reiniging van brander, warmtewisselaar en schouw
- Controle op CO-uitstoot en verbranding
- Afstelling van gas- of olie-toevoer en luchttoevoer
- Inspectie van druk, thermostaat, defecte onderdelen
- Opmaak en afgifte van wettelijk attest (reiningsattest en verbrandingsattest)
Hoe lang duurt een onderhoudsbeurt?
Een gemiddeld ketelonderhoud duurt tussen de 45 en 90 minuten, afhankelijk van de toegankelijkheid, het keteltype en de staat van het toestel.
Wordt het rookgaskanaal ook gecontroleerd?
Ja, het rookgaskanaal (of schoorsteen) van de ketel wordt jaarlijks gecontroleerd op verstopping en onderdruk, vooral bij condensatie- en stookolieketels.
Wat is het verschil tussen een reinigingsattest en verbrandingsattest?
Het reinigingsattest bevestigt dat de ketel grondig gereinigd is. Het verbrandingsattest toont aan dat de verbranding efficiënt en veilig verloopt.
| Attest | Inhoud | Verplicht? |
|---|---|---|
| Reinigingsattest | Datum, adres, naam technicus, handtekening, uitgevoerde reiniging | Ja, bij elk onderhoud |
| Verbrandingsattest | Resultaten CO-meting, rendement, temperatuur rookgassen | Ja, enkel indien >20kW |
Wat kost het onderhoud van een verwarmingsketel in België in 2025?
De kosten voor een ketelonderhoud liggen tussen €100 en €200 exclusief btw, afhankelijk van type ketel, regio en extra herstellingen.
| Keteltype | Gemiddelde Onderhoudskost (excl. btw) |
|---|---|
| Gasketel (wandmodel) | €110 – €150 |
| Gasketel (vloerketel) | €130 – €180 |
| Mazoutketel | €140 – €200 |
| Hout/pelletketel | €160 – €210 |
Wie mag wettelijk ketelonderhoud uitvoeren?
Ketelonderhoud moet gebeuren door een erkende technicus met het juiste certificaat naargelang het type brandstof. België erkent volgende vakbekwaamheden:
- G1: Gasketels tot 100 kW
- G2: Gasketels boven 100 kW
- L: Stookolieketels
- APC-technicus: voor vaste brandstoffen
Hoe kies je een erkende technicus?
Een erkende technicus vind je via de databank van de Vlaamse overheid of via vakbedrijven zoals AVS Services, gespecialiseerd in verwarmingssystemen en onderhoud.
Controleer steeds:
- Erkenningsnummer
- Officiële attesten na afloop
- Ervaring met jouw type ketel
- Beschikbaarheid voor jaarlijks onderhoudscontract
Welke veelgemaakte fouten worden er gemaakt bij ketelonderhoud?
Veelgemaakte fouten bij onderhoud:
- Reinigen zonder CO-meting
- Ondeskundige technicus zonder erkenning
- Geen attesten uitreiken of bewaren
- Onregelmatig onderhoud
- Verkeerde afstelling leidend tot extra verbruik
Hoe beïnvloedt onderhoud het energieverbruik van een ketel?
Een goed onderhouden ketel verbruikt tot 12% minder energie. Deze besparing komt door een optimale verbranding, correcte watertemperatuur en schone onderdelen.
| Onderhoudssituatie | Energie-efficiëntie |
|---|---|
| Jaarlijks onderhoud | -10 à -12% verbruik |
| Tweejaarlijks onderhoud | -6 à -8% verbruik |
| Geen onderhoud > 2 jaar | +15% energieverbruik ↑ |
Wanneer is het tijd om je verwarmingsketel te vervangen?
Een verwarmingsketel ouder dan 15 jaar is vaak niet meer rendabel om te onderhouden. Nieuwe condensatieketels zijn minstens 20% efficiënter.
Signalen voor vervanging:
- Regelmatig defect
- Hoge energiekosten
- Onbetrouwbare temperatuurregeling
- Onbeschikbare onderdelen
Een regelmatige onderhoudsbeurt van je verwarmingsketel is niet alleen een wettelijke verplichting in veel gevallen, maar ook een garantie voor veiligheid, lager energieverbruik en langere levensduur. In België zijn de regels per brandstoftype duidelijk gedefinieerd: olie- en houtketels jaarlijks, gasketels tweejaarlijks. Kies altijd voor een erkend technicus, zoals AVS Service, die je toestel volledig controleert en attesteert. Zo weet je zeker dat je veilig en energiezuinig verwarmt in 2025 én daarna.