Lage temperatuurverwarming is een energiezuinige en duurzame manier om gebouwen te verwarmen waarbij het verwarmingswater niet warmer wordt dan 55°C. Het ideale temperatuurbereik ligt zelfs tussen 35 en 45°C, wat een aanzienlijke daling is ten opzichte van traditionele systemen die tot 80°C gaan. In goed geïsoleerde Belgische woningen zorgt deze technologie voor een gelijkmatige, comfortabele warmteverspreiding, én dat met een lager energieverbruik. Zeker in combinatie met hernieuwbare warmtebronnen zoals een warmtepomp of aansluiting op een warmtenet, wordt lage temperatuurverwarming in België een kernonderdeel van de energietransitie richting 2050. In dit artikel leggen we uit hoe lage temperatuurverwarming precies werkt, wanneer het rendabel is, welke types systemen er bestaan, en waar je op moet letten bij de keuze en installatie in 2025.
Wat is lage temperatuurverwarming (LTV) precies?
Lage temperatuurverwarming is een verwarmingssysteem waarbij het water in de leidingen een temperatuur heeft tussen de 35°C en 55°C. Dat is lager dan traditionele cv-installaties die water tot 70 à 80°C verwarmen.
Hoe werkt lage temperatuurverwarming technisch?
De warmte in een LTV-systeem wordt over een groter oppervlak verdeeld (zoals via vloerverwarming of convectoren), waardoor ook bij lagere temperaturen voldoende warmte wordt afgegeven aan de ruimte. De warmteafgifte gebeurt via straling i.p.v. luchtcirculatie.
Wat is het verschil tussen hoge en lage temperatuurverwarming?
Het temperatuurverschil tussen de aanvoer- en retourleidingen is bij LTV kleiner. Bij hoge temperatuurverwarming is dit verschil typisch 20°C, bij LTV 5 à 15°C. Hierdoor is het systeem efficiënter met een condenserende ketel of warmtepomp.
Voor welke woningen is LTV geschikt?
LTV is het meest doeltreffend in goed geïsoleerde woningen, met een EPC-waarde lager dan 200 kWh/m²/jaar. Woningen gebouwd na 2010 of grondig gerenoveerd komen standaard in aanmerking.
Wat zijn de voordelen van lage temperatuurverwarming?
De voordelen van lage temperatuurverwarming zijn energiebesparing, gebruikscomfort en een verbeterd binnenklimaat.
Wat is het energievoordeel van LTV tegenover klassieke verwarming?
Bij LTV is de energie-efficiëntie hoger, vooral in combinatie met een warmtepomp. De COP (Coefficient of Performance) van een warmtepomp ligt tot 50% hoger bij LTV. Dit betekent lagere energiefacturen over het hele opwarmseizoen.
Waarom is LTV comfortabeler?
De warmte wordt gelijkmatiger verdeeld. Er zijn geen plots warme of koude plekken in huis. Ook start de verwarming sneller op omdat de warmteoverdracht constanter verloopt.
Werkt LTV gezonder dan traditionele verwarming?
Ja. Door minder luchtcirculatie zweeft er minder stof, wat gunstig is voor mensen met luchtwegklachten of allergieën. De relatieve luchtvochtigheid blijft ook stabieler.
Wat zijn de nadelen en beperkingen van LTV?
De nadelen van lage temperatuurverwarming houden verband met de noodzakelijke aanpassingen aan het gebouw en de warmtevoorziening.
Waarom is een goed geïsoleerde woning zo cruciaal?
Een woning met onvoldoende isolatie verliest te veel warmte bij de lage watertemperaturen van LTV. Minstens 6 cm muurisolatie, dakisolatie ≥12 cm en ramen met U-waarde ≤1,1 zijn aanbevolen.
Moet het ganse verwarmingssysteem vervangen worden?
Dat hangt af van het bestaande systeem. Oude radiatoren zijn zelden compatibel met lage temperaturen. In vele gevallen is overgang naar vloerverwarming of LTV-convectoren nodig.
Is LTV traag in opwarming?
Ja, maar dat effect is beperkt in goed geïsoleerde woningen en met een slim regelsysteem. De traagheid draagt zelfs bij aan constante warme kamertemperaturen zonder temperatuurschommelingen.
Welke systemen ondersteunen lage temperatuurverwarming?
De volgende types verwarmingssystemen zijn geschikt voor lage temperatuurtoepassingen in België.
| Verwarmingssysteem | Compatibiliteit met LTV | Opmerkingen |
|---|---|---|
| Warmtepompen | ✅ | Hoogste efficiëntie onder 45°C |
| Condensatieketel | ✅ | Condensatie treedt pas op bij <55°C |
| Zonneboiler of PV+elektrische verwarming | ✅ | Enkel bij goede dimensionering |
| Hybride systemen | ✅ | Slim schakelen tussen ketel en warmtepomp |
| Klassieke gasketel | ❌ | Veel te inefficiënt bij lage temperaturen |
Welke afgiftesystemen werken het best bij LTV?
Niet elk warmteafgiftesysteem is geschikt voor lage temperaturen. Er zijn drie hoofdtypes.
Hoe efficiënt is vloerverwarming voor LTV?
Vloerverwarming is het meest efficiënte afgiftesysteem, omdat het werkt op lage aanvoertemperatuur (30-35°C). Het heeft een groot warmteoppervlak.
Kunnen wand- of plafondverwarming werken?
Ja. Deze systemen functioneren vergelijkbaar met vloerverwarming. Ze geven via straling warmte af en beperken luchtcirculatie.
Welke radiatoren zijn geschikt?
LTV-radiatoren of lagetemperatuurconvectoren hebben een groter oppervlak en geforceerde convectie (ventilatoren). Ze zijn minstens 30% groter dan klassieke radiatoren.
Hoe kies je een warmtebron voor LTV in België?
De keuze van de warmteopwekker bepaalt het rendement van het hele systeem. Dit zijn de beste opties voor LTV in 2025.
Wat is de rol van warmtepompen bij LTV?
Warmtepompen, zoals lucht-water en geothermische pompen, kunnen lage temperaturen efficiënt opwekken. De COP bij 35°C kan oplopen tot 5.
Kun je overstappen van een condensatieketel naar LTV?
Ja, maar dan moet de ketel correct ingesteld worden op de juiste stooklijn. Ook moet de ketel moduleren op lage retourtemperaturen (modulerende brander).
Is een hybride systeem een goed idee?
Voor oudere woningen is een hybride verwarming (combi warmtepomp en gasketel) vaak een tussenoplossing, waarbij bij piekvragen overschakeling op de ketel gebeurt.
Hoe verlaag je de retourtemperatuur bij LTV?
De rendementen zijn het hoogst bij lage retourtemperaturen. Daarvoor zijn enkele aanpassingen nodig.
- Overdimensioneer je radiatoren
- Gebruik modulerende thermostatische kranen
- Stel weersafhankelijke regeling in
- Vermijd lucht in het systeem (ontluchting)
- Vermijd onnodige pompcycli
Welke investeringskosten zijn te verwachten in België?
De kostprijs hangt af van systeemtype, aanpassingen en isolatiegraad. Een overzicht van richtprijzen voor 2025.
| Component | Richtprijs (incl. btw & plaatsing) |
|---|---|
| Warmtepomp lucht-water | €8.000 – €14.000 |
| Warmtepomp geothermisch | €16.000 – €24.000 |
| LTV-vloerverwarming systeem | €50 – €75 per m² |
| LTV-convectoren (per stuk) | €400 – €1.200 |
| Isolatie-upgrades woning | €5.000 – €15.000 |
| Totaal LTV-conversie woning | €12.000 – €30.000 |
Kan je premies of subsidies krijgen voor LTV in 2025?
Ja. In Vlaanderen biedt de overheid premies aan voor LTV via de Mijn VerbouwPremie en EPC-labelpremie.
| Maatregel | Premiebedrag | Voorwaarden |
|---|---|---|
| Warmtepomp lucht-water | Tot €3.000 via Fluvius | Enkel bij renovatie of energiezuinige nieuwbouw |
| Geothermische warmtepomp | Tot €4.000 via Fluvius | E-peil of EPC moet voldoende dalen |
| EPC-labelpremie | Tot €5.000 | Bij stijging van label van E naar A |
| Isolatie (dak/muur/vloer) | €5 – €35/m² | Afhankelijk van inkomen |
| Advies LTV-installatie | Gratis via energiehuizen | Technisch advies en simulaties |
Hoe duurzaam is lage temperatuurverwarming?
LTV sluit aan bij de klimaatdoelstellingen en circulariteit van gebouwen.
- Vermindert CO₂-uitstoot tot 60%
- Capaciteit om te koppelen aan hernieuwbare energie
- Minder warmtevraag = minder fossiele brandstoffen
- LTV-infrastructuur is herbruikbaar bij verbouwingen
Wat is de evolutie van LTV op de markt tot 2025?
De populariteit van LTV stijgt elk jaar. In 2023 had 44% van de nieuwbouwwoningen vloerverwarming als hoofdafgiftesysteem.
- Integratie met warmtepomp maakt systeem standaard bij BEN-woningen
- LTV wordt aanbevolen in meerdere prijscategorieën van renovatiepremies
- Bouwfederatie Vlaanderen verwacht dat tegen 2025 ±60% van nieuwe verwarming LTV is
Lage temperatuurverwarming is een logische en toekomstgerichte keuze voor Belgische woningen in 2025, zeker bij goede isolatie en in combinatie met een warmtepomp of hybride systeem. Je bespaart energiekosten, verhoogt het comfort én draagt bij aan het behalen van de klimaatdoelstellingen. AVS Service helpt je bij de overstap met technisch advies, ontwerp en installatie op maat. Vraag gerust je vrijblijvende offerte aan en ontdek of jouw woning geschikt is voor lage temperatuurverwarming.