Vanaf 1 januari 2025 is een nieuwe energienorm van kracht in Vlaanderen: een aardgasaansluiting bij nieuwbouw is dan verboden. Zowel nieuwe eengezinswoningen, appartementen als niet-residentiële gebouwen mogen vanaf dan niet langer aangesloten worden op het aardgasnetwerk. Deze maatregel maakt deel uit van het Vlaamse Klimaatplan en streeft naar klimaatneutraliteit in 2050. Wie na 2025 een woning wil bouwen, zal dus alternatieve en duurzame verwarmingssystemen moeten voorzien. In dit artikel lees je alles wat je moet weten over het aardgasverbod in nieuwbouw: de redenen erachter, de toegestane alternatieven zoals warmtepompen, wat dit betekent voor bouwheren en ontwikkelaars, de technische en financiële implicaties – én hoe je jouw bouwproject daarin vlot kan sturen.
Waarom wordt aardgas verboden bij nieuwbouw in 2025?
Het aardgasverbod bij nieuwbouw in Vlaanderen vanaf 2025 is ingevoerd om de uitstoot van broeikasgassen drastisch te verlagen en het gebruik van fossiele brandstoffen af te bouwen. De Vlaamse Regering wil zo bijdragen aan de doelstellingen van het Klimaatakkoord van Parijs en de Europese Green Deal.
Wat zijn de klimaatdoelen waarop deze maatregel inspeelt?
De klimaatdoelen waarop deze maatregel inspeelt zijn onder meer:
- 55% minder uitstoot van broeikasgassen tegen 2030 (ten opzichte van 1990);
- klimaatneutraliteit bereiken tegen 2050;
- het volledig uitfaseren van fossiele brandstoffen voor verwarming in Vlaanderen.
Waarom vormt aardgasverbruik een probleem?
Het verbruik van aardgas vormt een probleem omdat:
- Verbranding van aardgas significant CO₂ en methaan uitstoot;
- aardgas niet hernieuwbaar is;
- het gebruik van aardgas bijdraagt aan de afhankelijkheid van fossiele energie-import;
Welke gebouwen vallen onder het aardgasverbod?
Dit verbod geldt voor:
- Alle nieuwbouwwoningen, inclusief appartementen;
- Niet-residentiële nieuwbouw zoals kantoren en winkels;
- Projecten waarvoor een omgevingsvergunning wordt aangevraagd vanaf 1 januari 2025.
Wat zijn de alternatieven voor verwarming zonder aardgas?
De alternatieven voor aardgasvrije verwarming zijn gericht op elektrificatie of het gebruik van hernieuwbare bronnen. Dit zijn de toegelaten systemen.
Welke type warmtepompen zijn geschikt?
De type warmtepompen die geschikt zijn voor nieuwbouw zonder aardgas zijn:
- Lucht-water warmtepomp;
- Geothermische warmtepomp (grond-water);
- Hybride warmtepompen zonder gasaansluiting (bijvoorbeeld gecombineerd met zonneboiler of pelletketel).
Kan een volledig elektrische verwarming volstaan?
Een volledig elektrische verwarming volstaat enkel als:
- Het gebouw goed geïsoleerd is (E-peil ≤ E30);
- Er voldoende hernieuwbare stroom wordt opgewekt (bijvoorbeeld via zonnepanelen).
Welke andere systemen zijn alternatieven?
Andere systemen die zonder aardgas werken zijn:
- Zonneboilers met elektrische of pelletondersteuning;
- Pelletketels (biomassa);
- Warmtenet in stedelijke gebieden (als beschikbaar).
Hoe energiezuinig zijn aardgasvrije verwarmingsopties?
De energie-efficiëntie van aardgasvrije systemen is vaak hoger dan die van klassieke gasketels door gebruik van hernieuwbare energie.
Hoe verhoudt de COP van warmtepompen zich tot gasketels?
De COP (coëfficiënt of performance) van warmtepompen ligt typisch tussen 3 en 5, wat betekent dat:
- 1 kWh elektriciteit ≈ 3 tot 5 kWh warmte oplevert;
- bij gasketels is dit maximaal 1:1 (rendement van 90 à 95%).
Zijn alle systemen geschikt voor het winterseizoen?
Niet alle systemen presteren even goed tijdens koude periodes:
- Geothermische warmtepompen behouden rendement bij -10°C;
- Lucht-water warmtepompen verliezen rendement onder 0°C;
- Combinaties met elektrische of pelletondersteuning zorgen voor continuïteit.
Wat verandert er voor bouwheren en projectontwikkelaars?
Bouwheren en projectontwikkelaars moeten zich aanpassen aan het verbod door samen te werken met installateurs en architecten die ervaring hebben met fossielvrije technieken.
Welke aanpassingen zijn nodig aan het bouwplan?
De technische aanpassingen aan het bouwplan kunnen zijn:
- Ruimte voorzien voor warmtepomp en buffervat;
- Zonnepanelen integreren in het dakontwerp;
- Extra isolatie voorzien voor een lager E-peil;
Welke wettelijke en administratieve verplichtingen komen erbij?
Noodzakelijke verplichtingen vanaf 2025:
- Aardgas mag niet langer worden aangevraagd bij netbeheerder (bijv. Fluvius);
- EPC of EPB-verslag moet reeds aardgasvrij ontwerp aantonen;
- Alternatieve warmtetechniek moet opgenomen zijn in de EPB-aangifte.
Hoeveel kost verwarmen zonder aardgas?
De investeringskost ligt hoger in het begin, maar energiekosten zijn structureel lager.
Wat zijn de gemiddelde installatiekosten van warmtepompen?
De installatiekost voor warmtepompen bedraagt gemiddeld:
| Type warmtepomp | Prijs incl. installatie |
|---|---|
| Lucht-water | € 8.000 – € 13.000 |
| Grond-water | € 15.000 – € 25.000 |
| Warmtepompboiler | € 2.000 – € 5.000 |
Wat met de verbruikskosten op lange termijn?
Lagere jaarlijkse kosten:
- Elektrische warmtepomp: verbruikt 3 tot 5 keer minder energie dan gasketel;
- Gecombineerd met zonne-energie: netto energiekost ≈ 0 tot € 300/jaar.
Welke premies zijn beschikbaar voor fossielvrije verwarmingssystemen?
Vlaanderen voorziet in verschillende Mijn VerbouwPremie-maatregelen voor investeringen in duurzame verwarming.
Voor welke systemen krijg je steun?
- Tot € 5.000 voor lucht-water warmtepomp;
- Tot € 4.000 voor warmtepompboiler;
- Tot € 6.000 voor geothermische warmtepomp;
- Installaties moeten voldoen aan productvereisten én geplaatst worden door een erkende aannemer.
Hoe beïnvloedt dit het EPC en E-peil?
Warmtepompen en elektrische verwarming met hernieuwbare opwek verhogen het energie-efficiëntiepeil (E-peil) en verlagen de EPC-waarde.
Wat is het minimale e-peil voor nieuwbouw vanaf 2023?
Nieuwbouw moet voldoen aan:
- E-peil ≤ E30 (vanaf 2023);
- Om BEN-woning te zijn: E10 of lager.
Hoe helpt een warmtepomp bij het behalen van lage EPC-waarde?
Warmtepompen:
- Verhogen het aandeel hernieuwbare energie volgens EPB-berekening;
- Verlagen de netto energiebehoefte voor verwarming.
Wat zijn de gevolgen voor de vastgoedsector?
Het aardgasverbod beïnvloedt de bouwkosten, verkoopwaarde en huurprijs van woningen.
Worden fossielvrije woningen duurder?
Neen, op lange termijn NIET:
- Hogere bouwkost wordt gecompenseerd door lagere energierekening;
- Toegenomen vraag naar fossielvrije woningen drukt de meerkost;
- Fiscale voordelen en overheidspremies temperen prijsimpact.
Hebben duurzame woningen een hogere marktwaarde?
Ja:
- Grotere aantrekkingskracht voor investeerders en kopers;
- EPC-label D of beter is doorslaggevend voor waarde en verkoopprijs;
- Conformiteit met toekomstige regelgeving voorkomt waardeverlies.
Welke technieken maken een woning aardgasvrij?
Voor aardgasvrije verwarming in nieuwbouw bestaan verschillende concrete technieken die gecombineerd kunnen worden afhankelijk van het bouwproject.
Welke technieken worden toegepast in praktijk?
- Vloerverwarming gecombineerd met warmtepomp;
- Zonnepanelen inclusief met warmtepompboiler;
- Gebalanceerde ventilatie met warmterecuperatie (D-systeem);
- Smart grid ready-systemen die automatisch verbruiken tijdens goedkopere uren.
Welke fouten moet je vermijden bij bouwen zonder aardgas?
Er zijn veelvuldige fouten die energie-efficiëntie en comfort ondermijnen.
Wat zijn de meest gemaakte fouten?
- Geen aandacht voor isolatienormen;
- Slechte afstemming tussen verwarming en ventilatie;
- Onvoldoende dimensionering van de warmtepomp;
- Foute oriëntatie van zonnepanelen bij all-electric concepten.
Wat als je in 2024 al een bouwproject start?
Als je in 2024 een bouwproject start, maar de bouwwerken pas in 2025 verlopen, is de datum van omgevingsvergunning beslissend.
Is het verbod dan al van toepassing?
Ja, ALS:
- De omgevingsvergunning is aangevraagd op of na 1 januari 2025;
Neen, ALS: - De vergunning is aangevraagd in 2024 en goedgekeurd vóór 2025;
- Bouw mag met gasaansluiting, maar het blijft af te raden.
Vanaf 2025 mogen nieuwbouwprojecten in Vlaanderen niet meer aangesloten worden op het aardgasnet. Dit verbod draagt bij aan de klimaatdoelstellingen en versnelt de overstap naar duurzame energietechnieken in de bouwsector. Verwarmen zonder aardgas is technisch perfect haalbaar en levert op termijn aanzienlijke energiebesparingen en een hogere woningwaarde op. Wie een nieuwe woning plant, doet er goed aan tijdig te informeren naar erkende aannemers, premies en energiezuinige oplossingen. AVS Service helpt je graag met advies, ontwerp en installatie van duurzame systemen.